BLOGS

In de Spotlight: Welzijn Bevragen

June 17, 2025
By Eline De Witte

Welzijn is een van de hoekstenen van onze McME-bevragingen. De drie basisdelen van de McME-vragenlijst zijn Engagement, Tevredenheid en Welzijn. Binnen het onderdeel welzijn bevragen stress, omgang met stress en burn-out. Voor een betrouwbare meting bevragen we welzijn in 3 stappen:

Werkstress
We bevragen de mate van werkstress zowel in open als gesloten vragen. We willen immers een vergelijkbare metric, maar we willen tegelijkertijd ook graag gedetailleerd over stressbronnen horen die specifiek zijn aan het bedrijf of zelfs per afdeling/team. Deze bronnen kunnen ook indivueel zijn aan een bepaalde functie.
Omgaan met de werkstress
Naast de hoeveelheid werkstress willen we horen of mensen kunnen omgaan met de stress die ze ervaren. Dit wordt ook wel de coping genoemd. Deze omgang kan er bijvoorbeeld uit bestaan om een probleem in het bedrijf te proberen aanpakken of er met je collega’s over te spreken.
Balans werkstress en de coping
De combinatie tussen beide vorige vragen is het meest interessant. Enige werkstress ervaren is oké (en ervaren we ook allemaal) zolang er de mogelijkheid is om met deze stress om te gaan. Wij berekenen hoeveel werknemers stress ervaren en niet de mogelijkheid hebben hier voldoende mee om te gaan. Zij bevinden zich immers in een gevarenzone voor burn-out.

Gevarenzone? Burn-out check!

Als een bedrijf dit wenst, kunnen we binnen de risicozone ook meten of er medewerkers burn-out symptomen vertonen via de Burn-out Assessment Tool (BAT) van de KUL. De BAT is een wetenschappelijk onderbouwde vragenlijst die specifiek ontwikkeld is om burn-out bij werknemers te meten.

De lange versie van de BAT bestaat uit 23 vragen die verschillende dimensies van burn-out in kaart brengen, zoals uitputting, mentale distantie, cognitieve en emotionele ontregeling. Daarnaast bestaat er ook een kortere versie en een snelle inschatting mogelijk maakt. Op basis van de BAT kunnen we niet alleen vaststellen of iemand in de risicogroep voor burn-out zit, maar ook nagaan welke factoren hieraan bijdragen. Ook hier kunnen verbanden met andere data worden gelegd om te achterhalen welke factoren binnen het bedrijf of de afdeling een impact hebben.

De 5A's van welzijn

De 5A’s zijn ook een belangrijk model om psychosociale risico’s in kaart te brengen. Deze zitten ook vervat in onze vragenlijst. We vermelden de 5A’s hier omdat stress en burn-out een van de meer verspreide psychosociale risico’s zijn.

Dit model is dus ruimer dan alleen stress te meten, en beoogt ook de factoren te identificeren die bijdragen aan een gezonde werkcultuur. De 5A’s staan voor:

Arbeidsorganisatie: Het beleid van de organisatie
Arbeidsinhoud: De taken die de medewerker heeft
Arbeidsvoorwaarden: De praktische afspraken zoals de verloning en werkuren
Arbeidsomstandigheden: De fysieke omgeving waarin gewerkt wordt
Arbeidsrelaties: De verhouding met de collega’s, de teamleider, de werkgever en de klanten

Onze eigen data

Wij namen onze eigen data van de laatste 5 jaar onder de loep en stelden vast dat 7% van onze steekproef heel gestresseerd is op het werk (rode kleur in de grafiek) en dat 26% gestresseerd is op het werk (oranje kleur in de grafiek) of, wat samen toch goed is voor een derde van de steekproef, of 33%. Dit komt eigenlijk exact overeen met cijfers die HIVA (Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving) van de KU Leuven ook rapporteerde in 2015. Zij rapporteerden na een vragenlijst met 2500 werkenden dan 33% meestal of altijd vragenlijst ervaart.

Verder zien we dat 4% van onze steekproef burn-out klachten heeft (rode kleur op de grafiek). Daar bovenop bevindt 6% zich in een risico-zone (oranje stuk). 90% zit in de groene zone. Deze gegevens zijn de laatste 5 jaren verzameld in Belgische bedrijven in de dienstensector. Hiermee liggen onze cijfers iets lager dan de cijfers die de KU Leuven (2019) vindt voor alle Belgische werkenden. In hun bevraging met de Burnout Assessment Tool bij 1500 werkende Vlamingen, vonden zij dat 7% burn-outklachten heeft en dat 9% in de gevarenzone zit.